Baten en lasten in de jaarrekening per programma

Binnensportaccommodaties € 836.000 nadeel (baten) en € 176.000 nadeel(lasten)
De huuropbrengsten zijn lager als gevolg van de tijdelijke sluiting van de locaties. Het college heeft besloten om tijdens de sluiting geen huur te innen. Daarnaast vallen de energielasten aanzienlijk hoger uit door een plotselinge stijging van de gasprijzen.

Buitensportaccommodaties € 245.000 nadeel (baten) en € 139.000 nadeel (lasten)
De huuropbrengsten zijn lager als gevolg van de tijdelijke sluiting van de locaties. Het college heeft besloten om tijdens de sluiting geen huur te innen. De hogere energielasten (stijging kosten gas) i.c.m. het niet aanpassen van de sporttarieven in 2020 zorgen voor een nadelig resultaat op de lasten.

Inkomensondersteuning 195.000 nadeel (baten) en 376.000 voordeel (lasten) en 628.000 nadeel IOAW (lasten)
De jaarrekening 2020 laat een opvallend resultaat zien, doordat in het corona-jaar 2020 de realisatie op dit enorme budget voor bijstandsuitkeringen de afwijking ruim binnen de 1% blijft. De inspanningen daarvoor zijn ook in 2020 niet gering geweest, zeker omdat er onder invloed van corona er sprake was van economische teruggang met veel onzekerheid voor zowel werkgevers als werknemers.
Het aantal uitkeringsgerechtigden is, als je naar de begin en eindcijfers kijkt, nagenoeg gelijk gebleven. Eind december 2019 verstrekte Venlo 8 bijstandsuitkeringen minder dan eind 2020. Venlo doet het met dit gelijkblijvende volume relatief gezien goed, daar waar in den lande en ook in de omringende gemeenten, duidelijke stijgingen merkbaar zijn.
De trend uit eerdere jaren dat het relatieve aandeel  van de IOAW-regeling (voor oudere werkloze werkzoekenden) op het totaal aan bijstandsuitgaven blijft toenemen, blijft ook dit jaar in financieel negatieve zin merkbaar. Deze stijging is verklaarbaar vanuit het verhogen van de AOW-gerechtigde leeftijd.

Leningen BBZ  2.082.000 nadeel (baten) 3.330.000 voordeel (lasten)
Waar het product leningen BBZ betreft, is een batig saldo van ruim 3 miljoen euro. Op dit product zijn in 2020 ook de ontvangsten en uitgaven in het kader van de corona-gerelateerde TOZO-regeling verantwoord. Het saldo van deze regeling blijft gereserveerd voor 2021. Niet bestede middelen vloeien terug naar het Rijk.

Wet Sociale Werkvoorziening 581.000 nadeel (lasten)
De overschrijding ad 618.000 geeft een vertekend beeld, want gecompenseerd voor corona-effecten is er de facto op dit product sprake van een onderschrijding. De Wsw wordt in Venlo uitgevoerd door KanDoen voor Wsw-werknemers met lage loonwaarde en door de WAA voor Wsw-werknemers met hoge loonwaarde. In Venlo is er voor gekozen de corona-middelen separaat onder het programma Algemeen te verantwoorden, maar wanneer deze specifieke corona-compensatie (ad 1,1 miljoen, waarvan ruim 700.000 tbv WAA en kleine 400.000 tbv KanDoen) voor het benodigde inzicht wordt toegedeeld aan deze post, is er sprake van een voordeel van ruim 100K

Arbeidsmarkttoeleiding  137.000 voordeel  (lasten) en 111.000 nadeel (baten)
Onder invloed van corona hebben de merendeels regionale projecten (zoals MDT Future en regionale samenwerking GGZ) in 2020 vertraging opgelopen. Deze projecten lopen door in 2021 en de in 2020 beschikbare, maar niet-uitgegeven middelen blijven behouden via de reserve Arbeidmarktbeleid Regio

ESF-verantwoording:     67.000 nadeel (baten) ESF-SITS 140.000 nadeel (baten) & 139.000 voordeel (lasten)
De definitieve subsidie voor het ESF-SITS project Venlose Aanpak Statushouders is lager dan begroot, met name door lagere uitvoer van activiteiten. Voor wat betreft de baten is sprake van een na betaalde subsidie tbv ESF-project Elk Talent Telt van 125.000. Overigens is doordat de uitgaven achter zijn gebleven, de onttrekking aan de op de balans gereserveerde middelen lager geweest.

Re-integratie 542.000 voordeel (lasten)
Feitelijk is er sprake van een klein nadeel op dit product omdat de eerder doorgevoerde taakstelling op dit budget niet binnen zo een korte tijd kon worden gerealiseerd. Dit nadeel wordt teniet gedaan  als gevolg van een incidenteel BTW waardoor sprake is van een voordelig resultaat van 542.000.  

Werkgeversservicepunt 166.000 nadeel (baten)
In 2020 zijn eenmalig de bijdragen van de deelnemende partijen (ad 108K) in het Werkgeversservicepunt niet in rekening gebracht, maar gedekt uit de via de reserve regionaal werkbedrijf opgebouwde overschotten over de jaren 2017 t/m 2019. Daarnaast zijn de uitgaven lager geweest als gevolg van de corona-crisis

Arbeidsmarktbeleid Regio 107.000 voordeel (baten) + 378.000 voordeel (lasten)
Het voordeel op de baten betreft grotendeels een niet begrote subsidie voor de inzet van een voor de regio Noord-Limburg bedoelde regiocoördinator. Doordat op deze post de realisatie hoger is dan de begroting, worden deze middelen via storting in de reserve Arbeidsmarktbeleid ten behoeve van regionale inzet beschikbaar gehouden.
Het voordeel op de lastenkant ziet met name op de onderbenutting binnen het regionale project Perspectief op Werk. Tevens zit er een voordeel in omdat ten behoeve van het project Matchen op Werk minder uitgaven zijn gedaan. De in 2020 niet bestede regionale middelen worden via storting in de reserve Arbeidsmarktbeleid beschikbaar gehouden voor regionale inzet.

Werkgeversservicepunt 166.000 nadeel (baten)
De bijdragen van de deelnemende gemeenten in het Werkgeversservicepunt  (108.000) zijn in 2020 eenmalig niet in rekening gebracht maar gedekt uit de via de reserve Regionaal Werkbedrijf opgebouwde  overschotten over de jaren 2017 -2019.

Armoedebeleid 199.000 nadeel (lasten) (waarvan 341.000 op armoedebeleid en 142.000 voordeel op schuldhulpverlening)
Op het armoedebeleid is in 2020 bijna 8% meer uitgegeven dan begroot. Grotendeels blijkt dit door een groter dan voorzien beroep op bijzondere bijstand, alsmede een groter dan verwacht gebruik van de individuele inkomenstoeslag. Dat het gebruik van schuldhulpverlening in 2020 ten gevolge van corona achterbleef (iets waarvan we verwachten in 2021 nog de inhaaleffecten te zullen gaan merken), dempt deze overschrijding slechts gering.

Gemeenschapsaccommodaties 80.000 nadeel (baten)  + 260.000 nadeel (lasten)
Met betrekking tot de baten is structureel sprake van een tekort op de huuropbrengsten van de gemeenschapsaccommodaties. De afgelopen jaren is dit tekort gedekt geweest door additionele opbrengsten. Als gevolg van een begrotingswijziging is vanaf 2020 geen sprake meer van die additionele opbrengsten om het tekort mee te dekken. Aan de lastenkant is in 2020  noodsteun verstrekt aan gemeenschapsaccommodaties.

Leerlingenvervoer 220.000 voordeel (lasten)
Om de toegankelijkheid van het onderwijs te waarborgen zijn gemeenten verplicht om passende vervoersvoorzieningen aan te bieden. In 2020 is ingezet op het intensiever bevorderen van de zelfredzaamheid en zelfstandigheid van leerlingen met een vervoersvoorziening.  Dit gebeurt in nauwe samenwerking met ouders en scholen.
Gedurende de periode  dat de scholen gesloten waren vanwege de corona crisis  zijn een aantal vervoersbewegingen vervallen. Dit heeft samen geleid tot het gemelde voordeel van 220.000.  

Inburgering 118.000 voordeel (lasten)
De invoering van de Wet Inburgering is uitgesteld van juli 2021 naar januari 2022. Als voorbereiding op de invoering van deze nieuwe wet was gepland om in 2020 een proeftuin in te richten. Door het uitstel van de invoeringsdatum van de wet naar 2022 is de urgentie vervallen om deze proeftuin in 2020 uit te voeren. Zodoende laat het budget inburgering nu een onderbesteding zien van € 118.000.  Besloten is om de voorbereiding op de nieuwe wet voort te zetten, maar om de proeftuin  door te schuiven naar 2021.  Eind 2020 is bekend geworden dat de taakstelling huisvesting statushouders in 2021 verdubbeld ten opzichte van 2020, met als gevolg dat de nieuwe groep inburgeraars  fors groter zal zijn. Wij zullen middels een resultaatsbestemming bij de jaarrekening 2020 aanvragen, om de in 2020 door het Rijk verstrekte middelen, te mogen inzetten in 2021.

Tot slot wordt de grote verschuiving in baten en lasten (per saldo € 0,00) verklaard door onderwijsachterstanden- beleid (€ 1.200.000,-) en Vouwasseneducatie (€ 160.000,-). Per saldo is het resultaat voor 2020 nul, maar dit zijn meerjarige middelen , die deels doorgeschoven zijn.

Wijkteams Algemeen , 409.000 nadeel op de baten , en 1.385.000 nadeel op de lasten
Wijkteams algemeen  bestaat uit diverse jeugd- en WMO producten en de organisatiekosten van de wijkteams. Per saldo is er, exclusief corona inkomsten,  een nadeel. Binnen dit product zijn er fors veel verschuivingen. Hieronder worden de belangrijkste afwijkingen toegelicht.

Jeugd:

• Landelijke jeugdzorg  457.000  nadeel: de inzet van landelijke jeugdzorg is lastig te voorspellen en moeilijk op instroom te sturen. Het gaat om weinig voorkomende vormen van jeugdzorg met relatief hoge kosten per jeugdige, vandaar dat de cijfers per jaar behoorlijk kunnen fluctueren. Extra instroom heeft over 2020 geresulteerd in een tekort.
• Regionale jeugdvoorzieningen  464.000 voordeel:  de regionale jeugdvoorzieningen blijken voor 2020 te ruim begroot omdat de kosten minder hoog zijn dan verwacht. Het aantal jongeren in de JeugdzorgPlus is stabiel gebleven. In de crisishulpverlening is er minder instroom dan verwacht.
• Jeugd maatwerk gecontracteerd prestatie-aanbod  nadeel 152.000. Door te sturen op de afspraken met aanbieders zij we er in geslaagd binnen de gemaakte afspraken te blijven. We zien als gevolg van corona echter wel dat jeugdigen gemiddeld langer in hulpverlening zijn geweest. Daarnaast hebben we in individuele gevallen maatwerkafspraken gemaakt wanneer een bovengemiddelde intensiteit voor de hulpinzet nodig was. Door deze aanvullende afspraken (372.000,-), frictiekosten en een kansendossier voor 125.000 is er uiteindelijk sprake van 152.000.
• Jeugd maatwerk, niet-gecontracteerd aanbod 552.000 nadeel. We ontvangen soms zorgvragen die niet inhoudelijk passen binnen het gecontracteerde aanbod. De afwijking is ontstaan door onder andere de intensiteit van deze casuïstiek en een langere duur van een traject. Daardoor is de uitstroom van jeugdigen uit niet-gecontracteerd aanbod beperkt geweest.
• Subsidie gecertificeerde instellingen 67.000 voordeel: we voeren regionaal de subsidieregeling voor de gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming en jeugdreclassering uit. We zien dat er in 2020 minder instroom is dan waar we rekening mee hebben gehouden.
• Woonplaatsbeginsel jeugd  94.000 voordeel: de kosten voor  het woonplaatsbeginsel jeugd bestaan uit jeugdigen die vanwege een verhuizing onder verantwoordelijkheid van de gemeente Venlo komen te vallen of die juist vertrekken. Er is landelijk afgesproken dat gemeenten in de eerste periode de lopende verplichtingen overnemen. Deze kosten zijn lastig te voorspellen en kunnen per jaar aanzienlijk fluctueren.

Wmo

• Wmo eigen bijdrage: nadeel van 357.000 op de baten: het CAK heeft over de maanden april en mei geen eigen bijdrage geïnd, op basis van een extra maatregel van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)  ten gevolge van corona(maatregelen). Het Rijk heeft gemeenten hiervoor gecompenseerd, Venlo ontving € 170.400 via het gemeentefonds. Daarnaast zijn de inkomsten lager als gevolg van de invoering van het abonnementstarief.
• WMO doelgroepenvervoer 157.000 voordeel: de vervoersvolumes blijven als gevolg van Corona behoorlijk achter en daarmee ontstaat er een voordeel van € 490.000. Om te zorgen voor instandhouding en continuïteit van de vervoersbedrijven ten tijde van Corona, heeft de gemeente op basis van een besluit van bestuur Omnibuzz, de vervoerders een bedrag van € 333.000 betaald (zie Covid paragraaf).
• Hulpmiddelen Wmo (rolstoelen, vervoers- en woonvoorzieningen) 102.000 voordeel: in 2020 is sprake van een incidenteel voordeel van € 102.000. Dit is met name het gevolg van Corona. Minder mensen hebben een beroep gedaan op verstrekking van Wmo-hulpmiddelen.                       
• Hulp bij het huishouden Wmo 690.000 nadeel (638.000 nadeel op de lasten en 52.000 nadeel op de inkomsten).  Als gevolg van de invoering van het abonnementstarief hebben we sinds medio 2019  te maken met een stijging van het aantal nieuwe cliënten voor hbh. Deze lijn heeft zich in 2020 doorgezet. Daarnaast hebben we ook te maken met een stijgende groep thuiswonende ouderen.  Voor 2020 was als gevolg van deze ontwikkelingen bij de Vorap een nadeel voorzien van € 1.100.000. Als gevolg van corona zijn er echter minder uren geleverd, vooral in de maanden april tot en met augustus.  Het nadeel is daarmee uiteindelijk 690.000.
• Begeleiding individueel 393.000 nadeel: het nadeel is opgebouwd uit aantal zaken. De meerkosten coronamaatregelen zorgaanbieders voor 130.000 zijn hierin opgenomen. Van het rijk is hiervoor compensatie ontvangen en opgenomen in de algemene middelen (zie daartoe de Covid paragraaf). De extra kosten prestatie-afspraken zorgaanbieders zijn een gevolg van doorstroom Beschermd Wonen naar Begeleiding individueel. Tegenover het nadeel in dit product  staat een voordeel in het product Beschermd Wonen voor een bedrag van 126.000. Tot slot zijn de kosten van het regionale proces Sturing en Inkoop Wmo ,  voor een bedrag van 104.000 hierin opgenomen.
• PGB Wmo: voordeel 482.000 op de lasten. Dit voordeel wordt veroorzaakt door een 2-tal aspecten. Enerzijds is het aantal PGB’s over de volle breedte van Wmo voorzieningen gedaald. Dit komt ook doordat meer inwoners voor ZIN kiezen.  Daarnaast is er deels sprake van verzilvering van pgb’s uit de jaren 2018 en 2019.

Overige wijkteams algemeen:

• Sociale Wijkteams (organisatie)  131.000 voordeel: het voordeel treedt op door een besparing op de ict,  minder activiteiten als gevolg van Corona, en minder inzet van specialistische advisering.
• Bijstelling Sociaal Domein: de financiële programmabrede opgave van 690.000 is, rekening houdend met de dekking van vanuit het Rijk voor de corona gerelateerde kosten (programma Algemene Middelen), binnen het programma Gezond & Actief opgevangen.

Zelf- en samenredzaamheid  voordeel 101.000 (lasten)
Activiteiten met partners en inwoners in Vastenavondkamp zijn als gevolg van corona vertraagd. De bijdrage van de provincie wordt doorgezet naar 2021, wanneer de activiteiten alsnog worden ingezet. (126.000 nadeel baten en 161.000 voordeel lasten). De activiteiten wijkgericht werken/wijkoverleggen zijn vertraagd door Corona (voordeel lasten 66.000).

Maatschappelijk opvang  114.000 voordeel (baten) en 555.446 nadeel (lasten)
De meerinkomsten betreffen inkomsten die de gemeente Venlo ontvangt voor het Centrum Seksueel Geweld en mensenhandel zorgcoördinatie. Hier vervult de gemeente Venlo een kassiersfunctie. De opgehaalde middelen worden doorgesluisd naar de betreffende initiatieven.
Het resultaat op de lasten is tot stand gekomen door een voordeel op lokale opvang van € 210.000 doordat initiatieven deels niet zijn gestart vanwege Covid-19 of dat andere financieringsbronnen zijn aangesproken. Daarnaast is een positief resultaat van €534.000 behaald op vrouwenopvang. De aanbesteding slachtoffers van huiselijk geweld in 2020 heeft niet tot het gewenste resultaat kunnen leiden. Daarom is een sobere tussenoplossing gerealiseerd zodat in voorkomende gevallen altijd adequate opvang geboden kon worden.
De maatschappelijke opvang heeft een negatief resultaat van € 892.000 vanwege het tijdelijk uitbreiden van de capaciteit en de vergoeding van de meerkosten zorgaanbieders vanwege corona. Vanuit het Rijk zijn hiervoor extra middelen van € 2.058.000 ontvangen (programma Algemene Middelen). Er wordt een resultaatbestemmingsverzoek opgesteld om de restant middelen over te hevelen naar 2021. Voor nadere toelichting verwijzen we naar de coronaparagraaf.

Veilig thuis 967.000 nadeel (baten) en 119.000 voordeel (lasten)
In de septembercirculaire is voor 2020 een bedrag van €1.196.899,-  toegevoegd aan de Decentralisatie Uitkering VrouwenOpvang als compensatie voor de toegenomen kosten voor gemeenten voor Veilig Thuis. Omdat deze kosten al gemaakt waren is dit bedrag op basis van de reguliere verdeelsleutel uitbetaald aan de regiogemeenten. Het voordeel op de lasten is toe te schrijven aan voordeel afrekening bijdrage 2019.  

Zorg en Veiligheidshuis  210.000 nadeel (baten) en 377.000 voordeel (lasten)
Het jaar 2020 is een overgangsjaar voor het Zorg en Veiligheidshuis geweest. Een eventueel saldo wordt verrekend met de deelnemende gemeenten. De afrekening Zorg- en Veiligheidshuis moet nog plaatsvinden.

Beschermd wonen  97.000 voordeel (baten) en 1.973.000 voordeel (lasten)
Het voordeel op de lasten is met name toe te schrijven aan de volgende ontwikkelingen:

• Er wordt een voordeel gerapporteerd op de PGB van 29.000. Dit voordeel is opgebouwd uit voordeel jaarschijf 2020 € 265.000 een nadeel nabetalingen 2018 en 2019 van € 236.000.
• Op ZIN is sprake van een voordeel van € 926.000. Bij de inkoop zijn afspraken gemaakt voor een bedrag van 34.733.000.  Gedurende het jaar zijn aanvullende maatwerk afspraken gemaakt voor een bedrag van per saldo 255.000. Bij de jaarafrekening heeft per saldo een terugbetaling van € 821.000 plaatsgevonden, zodat een positief resultaat op de ZIN bestaat van € 566.000 In de begroting 2020 is een werkbudget opgenomen van € 250.000. Hiervan resteert € 214.000. Daarnaast was een budget opgenomen van € 146.000 hetgeen niet nodig is gebleken.
• Op frictiekosten, NHC/NIC is er een nadeel € 91.000. Dit betreft de kosten van cliënten die verblijven bij niet gecontracteerde aanbieders (verpleging en verzorging). Dit resultaat is te verklaren doordat de afname van cliënten op dit onderdeel is uitgebleven.
• Op het onderdeel kwalitatief dekkend aanbod beschermd wonen schrijven we een voordeel van € 724.000. Corona gerelateerde kosten van € 300.000 hebben we niet hoeven maken. Project “iedereen kan wonen” in Weert is € 240.000 voordeliger uitgevallen omdat project later is gestart. Project BT plus woning in Midden-Limburg is € 170.000 voordeliger omdat de bestaande inkoop voldoende ruimte heeft geboden. Het resultaat op de safehouses is € 10.000 voordelig.
• Op het onderdeel transformatie BW en toename Bgi schrijven we een voordeel van € 182.000. Op het onderdeel compensatie BGI is een voordeel aanwezig van € 99.000. Dit voordeel dient ingezet te worden voor BGI compensatie Venlo ter hoogte van € 126.000. Het transferpunt is € 50.000 lager dan geraamd. Deze activiteit is via eigen personeel uitgevoerd, dus voordeel op materieel budget € 75.000.
• Op het onderdeel ambulantisering in de GGZ schrijven we een voordeel van € 148.000. De toename aan bemoeizorg is opgevangen binnen het ingekochte aanbod bemoeizorg (€ 50.000). De herstelacademie start in 2021 (€ 60.000). GHB aanpak Weert is € 20.000 goedkoper uitgevallen .
• Op het onderdeel kwalitatief dekkend aanbod beschermd wonen schrijven we een voordeel van € 84.000.
• Voordeel Eigen Bijdragen is € 68.000.

De reserves bestaan uit middelen voor de arbeidsmarktregio Noord-Limburg. Binnen de arbeidsmarktregio lopen diverse geldstromen (onder andere ESF-subsidies en provinciale subsidies) voor meerjarige projecten. Via de reserves blijven de middelen in meerdere jaarschijven beschikbaar voor deze regionale projecten.